Những thuố.c nào cần uống sau khi bị đột quỵ? Đối với những người đã bị đột quỵ một lần, một số sẽ có khả năng bị đột quỵ lần thứ hai... Vậy những trường hợp này cần dùng thuố.c nào để giảm nguy cơ đột quỵ tiếp theo? Người bị đột quỵ có nguy cơ t.ử von.g cao nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời. Có nhiều yếu tố nguy cơ gây đột quỵ như: Tăng huyết áp, bệnh tim, đái tháo đường, hút thuố.c, béo phì, tuổ.i tác... Do đó, đối với người đã bị đột quỵ lần đầu, bác sĩ có thể cho dùng các thuố.c giúp kiểm soát huyết áp; có thể bắt đầu hoặc tiếp tục dùng thuố.c làm loãng má.u hoặc dùng thuố.c để điều trị bất kỳ vấn đề tim tiềm ẩn nào. Loại thuố.c và liều lượng thuố.c chính xác sẽ phụ thuộc vào loại đột quỵ người bệnh mắc phải như: - Đột quỵ do thiếu má.u cục bộ, là do cục má.u đông trong động mạch cung cấp má.u cho não. - Đột quỵ xuất huyết não xảy ra khi má.u chả.y bên trong não, do mạch má.u bị vỡ. - Các cơn thiếu má.u não thoáng qua (TIA) không phải là đột quỵ, nhưng chúng là lời cảnh báo bạn có thể bị đột quỵ sau này. TIA không kéo dài lâu như đột quỵ do thiếu má.u não và tự khỏi. Đột quỵ là tình trạng y tế nguy hiểm cần được cấp cứu kịp thời. Dưới đây là một số loại thuố.c mà người sau cơn đột quỵ thứ nhất cần dùng, tuy nhiên tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể cho dùng một hoặc phối hợp nhiều loại: 1. Thuố.c huyết áp giúp phòng ngừa đột quỵ Huyết áp cao (hay tăng huyết áp) là nguyên nhân hàng đầu gây ra cả hai loại đột quỵ. Vì vậy, người bệnh tăng huyết áp nên dùng thuố.c để giảm chỉ số huyết áp. Các phương pháp điều trị tăng huyết áp phổ biến có tác dụng theo những cách khác nhau: - Thuố.c lợi tiểu: Giúp cơ thể đào thải muối và chất lỏng dư thừa. - Thuố.c ức chế ACE: Làm giãn và mở rộng mạch má.u, giúp má.u lưu thông dễ dàng hơn, hạ huyết áp. - Thuố.c chẹn beta:Ngăn chặn tác dụng của hormone adrenaline, do đó giúp tim đậ.p chậm hơn và ít áp lực hơn. - Thuố.c chẹn kênh canxi: Ngăn canxi xâm nhập vào các tế bào trong tim và mạch má.u, giúp thư giãn mạch má.u và cũng có thể làm chậm nhịp tim, giúp hạ huyết áp. - Thuố.c chẹn thụ thể angiotensin II: Giúp tim bơm má.u dễ dàng hơn bằng cách ngăn chặn một chất hóa học gây hẹp mạch má.u. 2. Thuố.c chống đông má.u Đối với người bị đột quỵ do thiếu má.u cục bộ, gần như chắc chắn sẽ phải dùng thuố.c để ngăn ngừa cục má.u đông trong tương lai. Bác sĩ có thể kê đơn cho người bệnh dùng loại thuố.c này để giúp ngăn ngừa đột quỵ do thiếu má.u cục bộ hoặc cục má.u đông trong phổi. Thuố.c chống đông má.u giúp ngăn má.u đông, làm cho cục má.u đông khó hình thành hơn hoặc làm chậm sự phát triển của chúng. Warfarin và heparin là những ví dụ phổ biến. Ngoài ra còn có các loại thuố.c chống đông má.u trực tiếp qua đường uống như apixaban, dabigatran, edoxaban, rivaroxaban... 3. Thuố.c chống tiểu cầu Aspirin là thuố.c có tác dụng chống tiểu cầu phổ biến được kê cho người sau đột quỵ. Loại thuố.c này giúp giữ các tế bào tiểu cầu không dính vào nhau, nên ngăn ngừa cục má.u đông hình thành. Aspirin là ví dụ điển hình bác sĩ kê cho người sau đột quỵ. Người bệnh có thể phải dùng aspirin hoặc các loại thuố.c chống tiểu cầu khác trong suốt quãng đời còn lại, nếu bị đột quỵ do thiếu má.u cục bộ hoặc TIA. 4. Thuố.c điều trị rung nhĩ Đối với người mắc nhịp tim không đều (hay rung nhĩ - Afib), có nguy cơ đột quỵ cao gấp 5 lần so với những người khác. Rung nhĩ khiến má.u tích tụ trong tim, nơi cục má.u đông có thể hình thành. Người bệnh thường cần dùng (hoặc tiếp tục dùng) thuố.c chống đông má.u như aspirin hoặc warfarin... nhưng cũng có thể cần dùng thuố.c để kiểm soát nhịp tim, gồm: - Thuố.c làm chậm nhịp tim: Có thể sử dụng thuố.c điều trị huyết áp như thuố.c chẹn beta hoặc thuố.c chẹn kênh canxi, giúp tim không đậ.p quá nhanh. Một lựa chọn khác là dùng digoxin làm chậm tốc độ dòng điện khi chúng chạy qua tim. - Thuố.c điều chỉnh nhịp tim: Khi nhịp tim (mạch) bình thường trở lại, người bệnh có thể dùng thuố.c để kiểm soát nhịp tim (tình trạng bỏ nhịp hoặc tăng nhịp). Các thuố.c chẹn kênh natri như quinidine, flecainide hoặc propafenone... làm chậm khả năng dẫn điện của tim. Thuố.c chẹn kênh kali như sotalol, amiodarone... hoạt động tương tự bằng cách làm chậm các tín hiệu điện gây ra rung nhĩ. 5. Thuố.c giảm cholesterol Sau một cơn đột quỵ, bác sĩ có thể sẽ kê cho người bệnh một loại thuố.c hạ cholesterol gọi là statin. Statin dường như làm giảm nguy cơ đột quỵ lần thứ hai, người bệnh có thể dùng thuố.c ngay cả khi cholesterol LDL (xấu) đã thấp hơn 100 mg/dL và không có dấu hiệu nào khác của tình trạng hẹp mạch má.u. 6. Thuố.c trị đái tháo đường Đối với người chưa biết mình mắc đái tháo đường type 2 bị đột quỵ, bác sĩ có thể sàng lọc bệnh này và tiề.n đái tháo đường sau cơn đột quỵ cho người bệnh. Nếu lượng đường trong má.u quá cao, bác sĩ có thể kê đơn thuố.c để kiểm soát tình trạng này. Một số loại thuố.c giúp cơ thể sản xuất nhiều insulin hơn, trong khi một số loại khác làm chậm tốc độ phâ.n hủ.y carbohydrate trong má.u... để giúp kiểm soát đường huyết. 7. Một số loại thuố.c khác cho tình trạng sau đột quỵ Đột quỵ có thể khiến người bệnh gặp phải các vấn đề y tế mới trong quá trình hồi phục. Điều này sẽ tùy thuộc vào loại cơn đột quỵ gặp phải, mức độ nghiêm trọng và cách người bệnh phản ứng về mặt thể chất và cảm xúc trước bệnh tật. - Thuố.c chống trầm cảm : Trầm cảm và lo âu là tình trạng rất thường gặp sau đột quỵ. Thuố.c chống trầm cảm thường được kê đơn là thuố.c ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc như citalopram, fluoxetine, paroxetine, sertraline... - Thuố.c điều trị đau trung ương: Người bệnh có thể bị nóng rát hoặc đau nhức cơ thể sau đột quỵ, có thể được kê đơn dùng amitriptyline (thuố.c chống trầm cảm) hoặc lamotrigine (thuố.c chống co giật). - Thuố.c bổ sung phòng, trị loãng xương: Đối với trường hợp mất cơ nạc và mật độ xương sau đột quỵ, làm tăng nguy cơ bị loãng xương hơn, bác sĩ có thể kê đơn thuố.c bổ sung canxi và vitamin D, để giữ cho xương chắc khỏe. - Thuố.c co thắt cơ:Đột quỵ có thể khiến người bệnh bị các chuyển động cơ không thể kiểm soát (co cứng cơ). Trong trường hợp này bác sĩ có thể tiêm một mũi botulinum (botox) vào cơ bị ảnh hưởng hoặc cũng có thể dùng thuố.c để giảm co thắt và chuột rút.